Y học cổ truyền cho rằng tiếng khóc của trẻ, nhất là đối với trẻ chưa biết nói, là một loại ngôn ngữ đặc biệt, tiếng khóc khác nhau biểu thị yêu cầu ý tưởng khác nhau của trẻ, là sự biểu lộ tình cảm tự nhiên của trẻ. Đối với y học hiện đại, tiếng khóc của trẻ thơ được phân ra làm hai loại là tiếng khóc sinh lý và tiếng khóc bệnh lý.
TIẾNG KHÓC SINH LÝ
Là biểu hiện bình thường theo bản năng của trẻ, các chuyên gia cho rằng khóc sinh lý là một loại vận động có ích cho toàn bộ cơ thể, làm cho hoạt động của phổi tăng lên, chân tay được vận động, từ đó mà nâng cao tố chất của trẻ. Đương nhiên trẻ khóc là có nguyên nhân, biểu thị sự phản ứng khó chịu của trẻ đối với môi trường như lạnh, nóng, đói, khát, đau, thiếu ngủ... Khi đó cha mẹ phải làm cho trẻ nín, bế trẻ lên, quan sát tiếng khóc và biểu hiện tình cảm, làm thỏa mãn yêu cầu của trẻ.
Tiếng khóc của trẻ, tiếng này như gắn chặt với tiếng kia, hoặc khóc dừng lại rồi lại khóc, xen giữa là những động tác mút, đó là tiếng khóc đòi ăn. Nếu sau khi cho bú rồi, trong một thời gian rất ngắn trẻ lại khóc thì phải nghĩ tới có thể thiếu sữa, hoặc sữa pha nhạt quá, hoặc trẻ ăn chưa no.
Khi miệng khát, tiếng khóc của trẻ không to như khi đói, nếu dùng chai sữa cho trẻ ăn, trẻ không quay đầu đi mà mút lấy núm vú hoặc há miệng ra chờ đợi, nếu không kịp thời cho bú sữa thì trẻ mới khóc trở lại, một lát sau nó lại có những động tác như trên.
Khi trẻ thiếu ngủ, đã buồn ngủ rồi, thì tiếng khóc của trẻ ban đầu tương đối thấp, nếu xung quanh ồn ào quá không cho trẻ ngủ thì tiếng khóc sẽ to hơn, liên tục không dứt, chỉ cần ôm ấp vỗ về cho trẻ ngủ là tiếng khóc sẽ ngừng ngay.
Âm điệu khóc bình thường, không có quy luật, phải kiểm tra xem trẻ có đái dầm không, mông , nách bẹn có bị hăm không. Ngoài ra còn phải chú ý xem da dẻ có bị kim châm không, tã lót, quần áo có buộc chặt quá không... Những điều đó đều khiến trẻ khóc để báo cho cha mẹ biết.
Tiếng khóc lúc cao lúc thấp, có thể không có nước mắt, có khi có tiếng ho, đồng thời chân tay múa may lung tung hoặc nhìn sang trái sang phải, loại khóc này là khóc làm nũng, đó là trẻ tỏ ra muốn người lớn bế ẵm, muốn người lớn vỗ về chơi với nó.
Trẻ bỗng nhiên khóc thét lên, toàn thân giãy giụa lung tung, có khả năng trẻ bị hoảng sợ do nghe tiếng động lạ, hoặc chân tay trẻ có vật gì kẹp, quấn lấy... Chỉ cần loại bỏ các nhân tố kích thích là trẻ hết khóc ngay.
Ngoài ra còn có một loại khóc sinh lý nữa của trẻ là khóc làm nũng về đêm. Thật ra hiện tượng khóc này, ban ngày trẻ sinh hoạt bình thường yên tĩnh trong đêm lại khóc thường là do ban đêm bị đói, khát, nhiệt độ trong nhà có sự thay đổi quá lớn hoặc ban ngày hoạt động không có quy luật, chơi đùa quá mức làm cho đại não của trẻ bị hưng phấn quá khiến cho giấc ngủ của trẻ bị đảo lộn, làm trẻ bực bội khó chịu mà sinh quấy khóc về đêm. Đối với trẻ khóc như vậy, cha mẹ phải luyện cho trẻ có thói quen sinh hoạt có quy luật, hạn chế vui đùa quá mức với trẻ. Khi trẻ ngủ phải đảm bảo môi trường yên tĩnh, nhiệt độ vừa phải, không quá sáng, ngoài ra nên tắm nước ấm cho trẻ trước khi đi ngủ sẽ làm cho trẻ hay khóc đêm ngủ một mạch đến tận sáng.
KHÓC BỆNH LÝ
Khóc bệnh lý thường do một chỗ nào đó trong cơ thể trẻ bị đau đớn hoặc có vấn đề trục trặc ở mức độ khác nhau.
Tiếng khóc thét lên không chậm cũng không nhanh, lúc khóc lúc không, sắc mặt trắng nhợt, vã mồ hôi lạnh, nôn mửa tiêu chảy, không cho sờ vào bụng, sờ vào thì khóc, đó là chứng viêm đường ruột cấp, tiêu hóa không tốt, ký sinh trùng đường ruột như giun... gây đau bụng. Đặc điểm là khóc từng cơn nếu có kèm theo nôn mửa, đại tiện phân như nước si-rô thì phải hết sức chú ý đến lồng ruột.
Tiếng khóc khàn khàn, khó thở phần nhiều là bệnh ở họng, phổi... nếu là viêm amiđan cấp thì trẻ có kèm theo sốt bỏ bú, đau họng quấy khóc liên tục, về đêm càng quấy khóc nhiều.
Âm điệu khóc bình thường, nhưng trẻ nôn nao không yên, dỗ nựng như thế nào cũng không nín, như vậy là trẻ có thể bị đau đầu, ngạt mũi, cảm cúm, hết khóc xong lại thở khò khè, như vậy có thể là bị viêm phổi. Tiếng khóc yếu ớt, cạn sức xen lẫn tiếng rên ngắt quãng hiện tượng này thường thấy ở bệnh viêm phổi và suy tim, cần phải đề phòng cao.
Trẻ quấy khóc không yên, sốt, lắc đầu, vò tai, tay ép vào vành tai, tiếng khóc càng dữ dội, hiện tượng này thường thấy ở trẻ bị viêm tai giữa.
Hễ trẻ khóc lên y như tiếng kêu thét và liên tục, thỉnh thoảng ngừng một lát rồi lại tiếp tục khóc, đồng thời kèm theo nôn vọt, hiện tượng này phải xét đến khả năng trẻ bị bệnh về não và màng não.
Kêu khóc không chịu ăn, hễ miệng ngậm vú là khóc có thể là niêm mạc miệng của trẻ bị xung huyết khiến trẻ đau không bú được.
Trẻ thường quấy khóc, sợ hãi suốt đêm, vã mồ hôi nhiều nhất là mồ hôi trộm, đấy có thể là triệu chứng còi xương giai đoạn đầu.
Quấy khóc trước khi đi ngủ có khả năng trẻ bị giun kim, vì phần nhiều trước khi đi ngủ giun kim sẽ từ hậu môn bò ra gây ngứa ngáy khó chịu làm trẻ quấy khóc.
Tiếng khóc của trẻ vừa dữ dội vừa gấp gáp, nôn nóng luôn tay quờ quạng ôm vào người các thứ với được nên nghĩ đến trẻ có thể bị mọc mụn do bị ẩm nóng gây khó chịu ngứa ngáy.
Trẻ khóc khi tiểu tiện, cần kiểm tra miệng niệu đạo của trẻ có viêm nhiễm không, có sưng đỏ không.
Khóc sau khi đại tiện phải nghĩ đến kiểm tra hậu môn của trẻ có bị rạn nứt không...
Nguồn tin : Sức khoẻ và Đời sống
